Jóhannesarguðspjall

Summary

Jóhannesarguðspjall er yngst guðspjallanna og hefur vissa sérstöðu meðal þeirra. Það er skylt öðrum Jóhannesarritum í Nýja testamentinu, Jóhannesarbréfunum og Opinberunarbókinni. Guðspjallið hefst á þeim boðskap að Jesús sé „logos“, hið skapandi orð Guðs, hans eilífa hugsun og speki í heiminn komin sem maður, hold (1.14). Hugtök eins og „líf“ og „eilíft líf“ og táknmyndir á borð við „vínvið“ og „brauð lífsins“ einkenna framsetningu guðspjallsins. Jesús er Guðs sonur, frelsarinn er veitir öllum líf (20.31). Ræður Jesú, kenning og bænir setja svip sinn á guðspjallið og að margra dómi er það áhrifamest guðspjallanna. Í 13.–17. kafla er lýst hinu nána kærleikssambandi Jesú og lærisveinanna. Hann hughreystir þá nóttina sem hann var svikinn og heitir þeim „hjálpara“, sínum heilaga anda, er veita muni þeim leiðbeiningu og styrk (15.26). Tákn Jóhannesar guðspjallamanns er örninn.

Skipting guðspjallsins

1.1−1.18 Formáli: Jesús er eilíft orð Guðs sem gerðist maður

1.19−1.52 Vitnisburður Jóhannesar skírara

2.1−12.50 Starf Jesú í Galíleu og Jerúsalem, tákn, ræður, deilur

13.1−17.36 Jesús býr lærisveina sína undir pínu sína og dauða

13.1−13.30 Fótaþvotturinn, svik Júdasar

13.31−16.33 Skilnaðarræða Jesú

17.1−17.26 Fyrirbæn Jesú − Æðstaprestsbænin

18.1−19.42 Pína Jesú, dauði og greftrun (píslarsaga Jóhannesar)

20.1−21.25 Upprisa Jesú